Πόλη και οικοσύστημα

Τα ανθρωπογενές οικοσύστημα της πόλης χαρακτηρίζεται από την αλληλεπίδραση διαφορετικών στοιχείων αβιοτικών, παραγωγών και καταναλωτών (κυρίως των ανθρώπων), που αλληλεπιδρούν με πολλούς τρόπους, Ο αστικός χώρος εμπλέκει τη συγκέντρωση των ανθρώπινων πληθυσμών, όπως με δραστηριότητες: Αστικές, Βιομηχανικές, διοικητικές κτλ. Η πόλη είναι ο χώρος μιας αυθεντικής ανθρωποκοινότητας, όπου κάθε άτομο φέρει τις δικές του ιδιότητές. Του βιολογικού ανθρώπου, του πνευματικού ανθρώπου, του κοινωνικού ανθρώπου, του οικονομικού ανθρώπου, και στις μέρες μας του μετακινούμενου και αυτομολημένου ανθρώπου κτλ. Καθώς λοιπόν η ζωή μας είναι ενταγμένη σ’ ένα ανθρωπογενές οικοσύστημα είναι ιδιαίτερα σημαντικό να το μελετήσουμε και να το κατανοήσουμε σε βάθος.
Το αστικό οικοσύστημα (ετερότροφο οικοσύστημα) έχει εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα και εντελώς άλλες ανάγκες συγκριτικά με ένα φυσικό, ημιφυσικό ή γεωργικό οικοσύστημα. Για να καλυφθούν οι ανάγκες αυτού του πολυπληθούς ανθρωπογενούς οικοσυστήματος, απαιτούνται εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, ορυκτών καυσίμων και πόσιμου νερού από μακρινές πηγές. Επίοης στο αστικό οικοσύστημα τα τρόφιμα των ανθρώπων και των ζώων δεν παράγονται, αλλά κυρίως εισάγονται. Όπως επίσης μια τέτοια πληθυσμιακή συγκέντρωση δημιουργεί μεγάλη συγκέντρωση λημάτων, βιομηχανικών καταλοίπων και ατμοσφαιρικών ρύπων, που ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα, τα υπόγεια ύδατα, τους ποταμούς, τις θάλασσες και το έδαφος της ευρύτερης περιοχής και επομένως τη αναγκαιότητα διαχείρισης τους.

Το χθες και το σήμερα της Άμφισσας
Χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες της Γκιώνας σε υψόμετρο 180μ, κάτω από τον όγκο του επιβλητικού Κάστρου της Ωριάς, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος ενός μοναδικά επιβλητικού τοπίου γεμάτο αντιθέσεις. Κατοικείται στην ίδια ακριβώς θέση από τους πανάρχαιους χρόνους. Οι αρχαιότεροι κάτοικοι της περιοχής ήταν οι Λέλεγες/ προελληνικά μεσογειακά φύλλα (τo όνομα Άμφισσα τουλάχιστον έχει γλωσσικό τύπο, που συνδέεται με τη γλώσσα αυτών των φύλων), ως την εποχή που έφτασαν οι Λοκροί/δωρικά φύλλα, ίσως στην αρχή της Μυκηναϊκής περιόδου. Αναφορά στην αρχαία πόλη, κάνουν τόσο ο Στράβωνας (Γεωγραφικά ) όσο και ο Παυσανίας (Φωκικά). Το πλήθος των παλιών αρχοντικών και νεοκλασικών κτιρίων, οι μοναδικές εκκλησίες , η παλιά συνοικία των βυρσοδεψών, Χάρμαινα, με τη δημοτική πινακοθήκη με ανθίβολα από τις τοιχογραφίες του Ναού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, βρύσες, πηγάδια, λουτρά και άλλα κτίσματα από το 3ου και 4ου αιώνα μ.Χ , το αρχαιολογικό και λαογραφικό Μουσείο της Άμφισσας, η υψηλή ποικιλία οικοτόπων και τοπίων στο περιαστικό της χώρο, συνθέτουν ένα μοναδικό σύνολο με ανθρωπογενή και φυσικά στοιχεία. Είναι άριστη αφορμή για αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Το πρόγραμμα πραγματοποιείται (εργασία πεδίου) στην ευρύτερη περιοχή της Άμφισσας. Είναι μονοήμερο η πολυήμερο. Νηπιαγωγείο- Δημοτικό -Γυμνάσιο –Λύκειο

Ο κύκλος του νερού στο αστικό οικοσύστημα.
Η παροχή πόσιμου ύδατος και η απομάκρυνση-διαχείριση των υγρών αστικών αποβλήτων είναι οι θεμελιώδεις προτεραιότητες σε ένα αστικό οικοσύστημα. Χωρίς αυτές τις δύο λειτουργίες, η ζωή σε ένα αστικό κέντρο γίνεται αβίωτη. Η τροφοδότηση νερού στο αστικό οικοσύστημα είναι μια σύνθετη και δαπανηρή λειτουργία, Το νερό από το φυσικό περιβάλλον (ποταμούς, φυσικές ή τεχνητές λίμνες, φράγματα κλπ.) αφού καθαριστεί στις κεντρικές υδρευτικές εγκαταστάσεις και απολυμανθεί από πιθανά μικροβιακά φορτία/ χλωρίωση, διυλιστήρια, διοχετεύεται με αγωγούς σε κάθε σημείο του αστικού οικοσυστήματος. Από τα όμβρια ύδατα που διαβρέχουν το έδαφος των πράσινων χώρων που περιβάλλουν την πόλη (πχ. των πάρκων), όσα δεν απορροφηθούν, απορρέουν στις αδιάβροχες επιφάνειες των χτισμένων χώρων και των δρόμων, για να εκκενωθούν στους υπονόμους, μαζί με τα υπόλοιπα υγρά, αστικά απόβλητα. Οι διαδικασίες κατεργασίας των υγρών αστικών αποβλήτων (βιολογικός καθαρισμός, επεξεργασίας λάσπης κτλ) αποτελούν αναγκαιότητα αν σκεφτεί κανείς ότι ο κάθε άνθρωπος καταναλώνει για τις ανάγκες του δέκα λίτρα νερού την ημέρα. Η κατεργασία των υγρών αποβλήτων έχει σαν στόχο το διαχωρισμό των αιωρούμενων και διαλυμένων μέσα στο νερό ουσιών, την απολύμανση του απομένοντος νερού και την απόδοση του καθαρού στη φύση.

Στα βόρεια της Άμφισσα (2 χιλιόμετρα), απαντά η σήραγγα εξόδου του νερού από τη η τεχνητή λίμνη του Μόρνου. Στην έξοδο του νερού μέσω υδροστροβίλων μετατρέπεται η δυναμική και κινητική ενέργεια σε ηλεκτρική (YHΣ Γκιώνας) ενώ παράλληλα διυλιστήριο νερού τροφοδοτεί τη πόλη. Η αειφορική διαχείριση και χρήση του νερού για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τις ανθρώπινες καταναλωτικές ανάγκες και η ποιότητα του, η κατανόηση της πολυπλοκότητας του κύκλου του νερού στο αστικό οικοσύστημα, οι διαταραχές που προκαλούν τα αστικά λύματα στα υδάτινα οικοσυστήματα και στα υπόγεια νερά, μέσω των αγωγών αποχέτευσης και η αναγκαιότητα κατεργασίας των υγρών αστικών αποβλήτων είναι άριστη αφορμή για αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Το πρόγραμμα πραγματοποιείται (εργασία πεδίου) στην περιοχή του διυλιστηρίου και υδροηλεκτρικού σταθμού Γκιώνας κοντά στην Άμφισσα, στη σήραγγα προσαγωγής του νερού ύδρευσης της EYΔAΠ για την Αθήνα από τον ταμιευτήρα του Mόρνου καθώς και στη μονάδα βιολογικού καθαρισμού του Δήμου Δελφών.
Είναι μονοήμερο Νηπιαγωγείο- Δημοτικό -Γυμνάσιο –Λύκειο.

 

Τα άλλα προγράμματα :