Γεωπεριβαλλοντικά – Γεωμυθολογικά αρχαία μονοπάτια στη Φωκίδα: Αρχαίο μονοπάτι Δελφοί – Κωρύκειο Άνδρο


Γεωμυθολογικά-Γεωπεριβαλλοντικά
αρχαία μονοπάτια στη Φωκίδα

Η λέξη «γεωπεριβαλλοντικά» είναι σύνθετη και αποτελείται από δύο συνθετικά, από τα οποία το ένα σχετίζεται με τις μεταβολές του ανάγλυφου, της γεωλογίας και κλίματος μιας περιοχής στο χώρο και το χρόνο (αβιοτικά στοιχεία, γεώτοποι κτλ), ενώ το άλλο με την έννοια του περιβάλλοντος (αβιοτικά και κυρίως βιοτικά χαρακτηριστικά) συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου και του πολιτισμού του. Η λέξη «γεωμυθολογικά» είναι επίσης σύνθετη. Τα δύο συνθετικά της συνδέουν τη γεωλογική, γεωγραφική και κλιματική εξέλιξη μιας περιοχής (στη συγκεκριμένη περίπτωση την περιοχή της Φωκίδας) με τους μύθους που αναφέρονται σε αυτήν. Ουσιαστικά η λέξη «γεωμυθολογικά» προσπαθεί να διασυνδέσει τις αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον με τις γεωλογικές και κλιματικές αλλαγές πριν την ιστορική περίοδο, δηλαδή κατά τη «μυθολογική» περίοδο, στη βάση όχι των ιστορικών καταγραφών (οι οποίες άλλωστε δεν υπάρχουν) αλλά των μύθων της ευρύτερης περιοχής και γενικότερα της Αρχ. Ελλάδας. Και οι δυο λέξεις από κοινού αναδεικνύουν την περιβαλλοντική και γεωλογική προσέγγιση στην ερμηνεία των μύθων και της μυθολογίας. Στη Φωκίδα υπάρχουν, ακόμη και σήμερα, ίχνη από αρχαία μονοπάτια. Δύο από αυτά διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο για το Μαντείο των Δελφών. Το μονοπάτι της Κίρρας - Δελφών και το Μονοπάτι Δελφών - Κωρύκειο Άντρο. Η βιωματική μελέτη της βιοποικιλότητας, των γεωτόπων, της διαχείρισης του νερού, τις ερημοποίησης καθώς και η ερμηνεία των μύθων που συνδέονται με τα παραπάνω, που αναδεικνύονται και από τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο των Δελφών, είναι άριστη αφορμή για αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

 

Αρχαίο μονοπάτι Κωρύκειο Άντρο – Δελφοί
Το Κωρύκειο Άντρο, καρστικό σπήλαιο, που ήταν αφιερωμένο στον Πάνα και τις Νύμφες (Βάκχες), βρίσκεται ΝΔ του Παρνασσού στην περιοχή Παλαιοπαναγιά σε υψόμετρο 1360 μέτρων. Ήταν το πρώτο θρησκευτικό κέντρο της περιοχής, όπως φανερώνουν τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία χρονολογούνται από τα νεολιθικά χρόνια (5.000 π.Χ). Ο Πύθων, ο δράκοντας φύλακας των πηγών, ο οποίος αντιπροσώπευε τη θρησκεία των παλιών κατοίκων της περιοχής, φαίνεται να κατοικούσε στο Κωρύκειο Άντρο. Με το θάνατό του και την επικράτηση της νέας λατρείας του Απόλλωνα, των δυνάμεων της τάξης, της λογικής, της αρμονίας και της ζωής, το σπήλαιο αποτελούσε σημείο αναφοράς σε Διονυσιακές τελετές, μιας και ο Πάνας συμμετείχε στη συνοδεία του Διονύσου. Στην αρχαιότητα, ξεκινούσε πομπή από τους Δελφούς ακολουθώντας το πανάρχαιο μονοπάτι, που υπάρχει και σήμερα και φτάνει στο σπήλαιο, για να προσκυνήσουν και να τελέσουν τα μυστήρια. To ίδιο μονοπάτι ακολουθούν όσοι παίρνουν μέρος στο πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα πραγματοποιείται (εργασία πεδίου) στο μονοπάτι Κωρύκειο Άντρο – Δελφοί στην περιοχή Παλαιοπαναγιά. Είναι μονοήμερο η πολυήμερο. Δημοτικό (Γ´-Δ´- Ε´- ΣΤ´) - Γυμνάσιο –Λύκειο.

Τα άλλα προγράμματα :