Το μονοπάτι του φαραγγιού της Ρεκά – Γκιώνα

Το Δάσος πηγή ζωής

Το μονοπάτι του Φαραγγιού της Ρεκά – Γκιώνα
Η οροσειρά της Γκιώνας, βρίσκεται εξ’ ολοκλήρου στο Νομό Φωκίδος, και καταλαμβάνει το κεντρικό του τμήμα μεταξύ της λεκάνης του Μόρνου (δυτικά) και της κοιλάδας της Άμφισσας (ανατολικά). Είναι το υψηλότερο βουνό της Στερεάς Ελλάδας και το πέμπτο πανελλαδικά. Η παραπάνω οροσειρά αποτελείται από δύο βασικές κορυφογραμμές, τη νότια και ανατολική που συγκλίνουν στην κύρια κορυφή της, την πυραμίδα. Μεταξύ δε αυτών βρίσκεται το φαράγγι της Ρεκάς μήκους 12 χλμ. περίπου που καταλήγει στο χωριό Βίνιανη. Η Γκιώνα είναι ένα ασβεστολιθικό σύμπλεγμα με έντονη καρστικοποίηση και τοπογραφικό ανάγλυφο (ορθοπλαγιές, χαράδρες, πολλές κορυφές άνω των 2000 μ.) που χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία οικοτόπων βλάστησης με πλούσια χλωρίδα και πανίδα που της δίνουν ιδιαίτερη αισθητική και οικολογική αξία. Υπάρχει σημαντικός αριθμός ενδημικών και σπάνιων φυτών καθώς και σπονδυλόζωων. Μερικά από αυτά είναι είδη προτεραιότητας (Οδηγία 92/43 ΕΟΚ), άλλα χαρακτηρίζονται ως μοναδικά, σπάνια ή απειλούμενα (Προεδρικό Διάταγμα 67/198, Ελληνικό Red data book, είδη καταλόγων της IUCN, διάφορες διεθνείς συμβάσεις). Επίσης, έχει χαρακτηριστεί ως σημαντική για τα πουλιά περιοχή της Ελλάδας (Σ.Π.Π..Ε.), καθώς έχουν παρατηρηθεί πολλά αρπακτικά και άλλα πτηνά, πολλά από τα οποία ανήκουν στις κατηγορίες σπανίων και απειλούμενων ειδών. Το φαράγγι της Ρεκάς με έκταση περίπου 4600 εκταρίων, χαρακτηρίζεται από μεγάλες ορθοπλαγιές, εποχιακά νερά, τραχύτητα και κατά συνέπεια από ποικιλία μικροκλιματικών συνθηκών που συμβάλλουν στην ποικιλομορφία της χλωρίδας και πανίδας. Στους ασβεστολιθικούς σχηματισμούς της χαράδρας παρατηρείται μεγάλη ποικιλότητα βλάστησης που δίνει την αίσθηση του μωσαϊκού και διαφορετικούς τόνους τοπίου στις διάφορες εποχές. Στο άνω τμήμα της κυριαρχούν τα στεππόμορφα λιβάδια μέσα στα οποία ξεπροβάλλουν οι ορθοπλαγιές των ψηλών κορυφών του συμπλέγματος που φιλοξενούν σημαντικές βραχόφιλες φυτοκοινότητες με ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον. Τα βραχώδη αυτά οικοσυστήματα προσδίδουν ιδιαίτερη αίσθηση στον επισκέπτη, η δε οικολογική τους αξία αυξάνεται από τον ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό χασμοφύτων υψηλού βιογεωγραφικού ενδιαφέροντος (ενδημικά, σπάνια, κινδυνεύοντα). Στο υψομετρικό εύρος των 800-1800 μ. κυριαρχεί το ελληνικό ενδημικό είδος Abies cephalonica (κεφαλληνιακή ελάτη) σχηματίζοντας καλά αναπτυγμένες συστάδες πάνω στο γυμνό ασβεστόλιθο των ορθοπλαγιών που χαρακτηρίζουν το φαράγγι με κατά τόπους μίξη από ποικιλία δενδρωδών και θαμνωδών φυλλοβόλων ειδών που εμφανίζουν διάφορους σύνθετους σχηματισμούς. Εδώ συναντώνται τύποι χασμοφυτικής βλάστησης στην οποία κυριαρχούν είδη της αρωματικής και φαρμακευτικής χλωρίδας, καθώς και υγρόφιλες φυτοκοινότητες που συμπληρώνουν τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Στο χαμηλότερο τμήμα της κυριαρχούν τα αείφυλλα πλατύφυλλα. Κατά θέσεις στις παρυφές της κοίτης του ρέματος απαντούν παραποτάμιες συστάδες και συδεδρίες από διάφορα υγρόφιλα είδη μεταξύ των οποίων κυριαρχούν το πλατάνι και είδη ιτιάς. Συνολικά στο φαράγγι της Ρεκάς συναντώνται οχτώ τύποι οικοτόπων που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43 ΕΟΚ, πράγμα που τονίζει την ιδιαίτερη οικολογική του αξία. Η περιοχή αυτή αποτελεί καταφύγιο φυτικών και ζωικών ειδών ιδιαίτερης επιστημονικής και ερευνητικής αξίας και σύμφωνα με το ΦΕΚ 528 Β/89 έχει χαρακτηριστεί καταφύγιο θηραμάτων.

Η υψηλή βιολογική ποικιλότητα, το έντονο ανάγλυφο, οι ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η υπερβόσκηση, η επιφανειακή εξόρυξη μεταλλευμάτων (βωξίτη) με το εκτεταμένο οδικό δίκτυο, η λαθροθηρία, ο περιηγητικός τουρισμός κτλ , είναι άριστη αφορμή για αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Το πρόγραμμα πραγματοποιείται (εργασία πεδίου) στη περιοχή του φαραγγιού Ρεκάς στο χωριό Βίνιανη. Μονοήμερο η Πολυήμερο. Γυμνάσιο –Λύκειο.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DSC_0055

 

 

 

 

 

 

DSC_0122

 

 

 

 

 

DSC_0127

 

 

 

 

 

 

DSC_0025

 

 

 

 

 

 

DSC_0001

 

 

 

 

 

 

DSC_0159

 

 

 

 

 

 

DSC_0197

 

 

 

 

 

001

 

 

 

 

 

6 copy

 

 

 

 

 

039

 

Τα υπόλοιπα προγράμματα :